Bài viết của em sinh viên 20t

Gần đây có nhiều diễn đàn nhắc đến chuyện người VN bị kỳ thị khi đi qua nước ngoài và chuyện này là hoàn toàn có thật. Chúng ta đã quen ca ngợi và tâng bốc lẫn nhau, nên việc nói ra những cái xấu của người VN luôn vấp phải sự phản ứng quyết liệt. Nhưng nếu không chấp nhận nhìn thẳng vấn đề để tìm cách giải quyết thì vấn đề sẽ càng trở nên nghiêm trọng.
Chúng ta đã có nhiều bài viết phản ánh lối sống không tốt đẹp của người TQ và đang có phong trào kỳ thị người TQ. Nhưng nếu quan sát kỹ chúng ta sẽ thấy một điều là, gần như người Việt và người Hoa có quá nhiều điểm tương đồng về văn hóa. Nó xuất phát từ lịch sử ngàn năm đô hộ nước ta của bọn phong kiến phương bắc, nhưng điều đáng quan ngại ở đây là sự lệ thuộc vào văn hóa TQ đang được tiếp tay từ các cơ quan truyền thông trong nước, đặc biệt là truyền hình. Mọi người thử mở TV lên và vào đài Long An chẳng hạn, từ sáng đến tối, chiếu rất nhiều phim TQ, từ thể loại kiếm hiệp chém giết man rợ cho đến thể loại tình cảm lâm ly bi đát. Đã có một thời giới trẻ VN đọc truyện Kim Dung và xem phim kiếm hiệp mỗi ngày (Linh cũng thế !). Chính vì vậy mà nhiều thanh niên bây giờ rành lịch sử TQ hơn cả lịch sử VN. Tuy nhiên, điều nguy hiểm đó lại đang được xem là bình thường, hãy để ý các lễ hội được tổ chức hoành tráng ở VN, mang nhiều nét văn hóa TQ (như Đại lễ 1000 năm Thăng Long). Đến cả bộ phim về Lý Công Uẩn mà người xem còn thấy hao hao giống phim về mấy vị vua bên TQ. Thế nhưng nó lại được đầu tư rất nhiều tiền, có thể là từ tiền thuế của nhân dân ! Nhiều công trình kiến trúc văn hóa ở VN cũng được sửa sang lại theo lối kiến trúc của TQ, nhưng lại mang danh nghĩa là trùng tu các công trình văn hóa. Kể cả nền giáo dục cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi mà SGK dành cho học sinh mầm non, tiểu học được dịch ra y xì từ sách của TQ, chẳng lẽ hàng ngàn Giáo sư Tiến sĩ ở nước ta không đủ trình độ để viết những cuốn sách dành cho học sinh mầm non ? TQ luôn có dã tâm nô lệ văn hóa nước ta và chúng chưa bao giờ có ý định từ bỏ. Và điều đáng nói ở đây là sự vô tâm của những người có trách nhiệm hay thậm chí là sự tiếp tay của một số người.

Nền văn hóa của TQ đã từng một thời là tinh hoa văn hóa của nhân loại, thể hiện rõ nét nhất trong Nho giáo và Phật giáo, với các danh nhân nỗi tiếng như Khổng Tử, Mạnh Tử, Tôn Tử… Có nhiều trường học trên thế giới vẫn đang giảng dạy triết học của Khổng Tử hay binh pháp Tôn Tử. Nhưng trong thời đại ngày nay, nhiều giá trị văn hóa đó không còn phù hợp nữa. Và quan trọng là chúng ta tiếp thu những cái xấu nhiều hơn là những cái tốt đẹp. Hiện nay thì ngoài sự nô lệ văn hóa từ TQ chúng ta còn bị nô lệ văn hóa từ Hàn Quốc, Mỹ… Như vậy cái mà Đảng vẫn luôn nhắc đến "Nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc" là cái gì ??? Chắc chúng ta còn nhớ những bức hình chụp các bạn trẻ Hải Phòng mừng sinh nhật Bác hôm 19/05 (trên kenh14.vn). Những hình ảnh đó đã lột tả gần hết bản chất của cái gọi là "Niềm tự hào dân tộc" trong một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên VN. Các bạn trẻ ấy chỉ lợi dụng danh nghĩa mừng sinh nhật Bác để uốn éo tạo dáng và lên báo chứ đâu phải vì họ nhớ đến Bác hay nói rộng ra là nhớ đến lịch sử của dân tộc. Một phần nội dung trên các phương tiện thông tin đại chúng (như VTV, VOV, báo chí…) và trong SGK chỉ nhằm mục đích chính là tuyên truyền và giáo dục nhân dân ta về CNXH, ca ngợi Đảng, ca ngợi Bác Hồ hơn là mục tiêu phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước. Hình ảnh các bạn trẻ ở Hải Phòng chính là kết quả tất yếu của nền giáo dục mang đậm chất XHCN ! Việc phụ thuộc văn hóa vào nước khác thể hiện sự thiếu tầm nhìn, thiếu trách nhiệm và thiếu những chiến lược đầu tư dài hạn của chính quyền.

Nếu ai từng xem chương trình Paris By Night sẽ thấy, mặc dù là chương trình ca nhạc ở hải ngoại nhưng lại mang đậm nét văn hóa Việt Nam. Xem chương trình ấy, ngoài việc được thưởng thức "nhạc Việt đúng nghĩa" chúng ta còn hiểu hơn lịch sử và văn hóa nước nhà. Nghe MC Nguyễn Ngọc Ngạn nói chuyện, chúng ta biết được nguồn gốc của bài hát, nét đặc sắc của bài hát, chúng ta biết nhiều hơn về nhạc sỹ sáng tác cũng như ca sĩ thể hiện. Và đặc biệt hơn, những kiến thức về lịch sử và văn hóa dân tộc được ông đưa vào cuộc nói chuyện một cách tinh tế nhẹ nhàng, đầy thú vị. Còn MC trong những chương trình ca nhạc phát sóng trên sóng VTV, thì ngoài giới thiệu tên bài hát, ca sĩ, tác giả (nhiều lúc quên giới thiệu cả tác giả) thì không có gì khác ngoài những câu kiểu như: "Các bạn nghĩ sao về tiết mục vừa rồi ạ, thật tuyệt vời đúng không nào", "Xin mọi người hãy dành một tràng pháo tay thật lớn để cỗ vũ cho nhóm nhạc HKT được không ạ ", "Xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, các cấp lãnh đạo chính quyền địa phương đã đóng góp và tham dự chương trình"…

Chúng ta đang bị phụ thuộc vào nước ngoài (TQ) về kinh tế, kỹ thuật, văn hóa, giáo dục… nhưng không hiểu tại sao mỗi lần có ai đó chê trách các chính sách của nhà nước là ngay lập tực xuất hiện các ý kiến phản đối gay gắt và đặc biệt là: "tôi tự về đất nước VN hiện tại, tự hào về CNXH". Cứ mãi tự hào về mình thì có ích gì, câu nói đó với câu nói "ĐCS Việt Nam quang vinh muôn năm" có chung một bản chất ! Đã đến lúc chúng ta nên nhìn nhận những yếu kém để thay đổi và tiến bộ. Chỉ cần nhìn vào hành động người dân tập trung bao vây và đánh chết mấy tên trộm chó, người dân đua nhau ăn trộm vật tư của công trình xây dựng đường sá ngay trước cổng nhà mình, mấy cô bán nước ven đường phải dùng dây xích để khóa mấy cái ghế nhựa lại vì sợ bị mất trộm, mấy "hot girl" ngồi lên đầu cụ rùa trong Văn Miếu để tạo dáng chụp hình, người người nhậu nhẹt - nhà nhà nhậu nhẹt, tai nạn giao thông, cướp giật - giết người diễn ra hằng ngày, vào nhà hàng thì gọi ra đủ món nhưng ăn vài miếng rồi bỏ đó… Để thấy rằng trình độ dân trí, văn hóa, nhận thức của nhân dân ta còn thấp lắm Chúng xuất phát từ đói nghèo và cũng là nguyên nhân của đói nghèo - tạo thành một vòng luẩn quẩn. Chúng ta không chỉ nhìn vào Lào và Triều Tiên để tự hào mà còn phải nhìn vào Hàn Quốc và Nhật Bản để học hỏi. Một số bạn cho rằng Hàn Quốc là nô lệ của Mỹ, vậy các bạn có thấy iPhone đang bị cạnh tranh quyết liệt bởi Samsung Galaxy, cả thế giới đã phát cuồng với điệu nhảy Gangnam Style của PSY (hình như Obama cũng từng tập nhảy)… Nhiều bạn nghĩ rằng Nhật Bản là con rối của Mỹ, vậy các bạn có thấy Toyota đã từng đánh bại Ford ngay trên đất Mỹ hay hàng triệu người đọc truyện tranh Nhật Bản mỗi ngày ? Chúng ta phải tự nỗ lực để thay đổi mình hơn trông chờ vào "đầy tớ" của mình, bằng những việc làm có ý nghĩ thực tế. Để đến một ngày nào đó chúng ta có thể tự hào về kinh tế và văn hóa của nước nhà thay vì chỉ biết tự hào vì thành tích đáng thắng hai cường quốc Pháp và Mỹ…

Nguyễn Thùy Linh