NHỮNG ĐỨA TRẺ BA KHÂM

Chẳng thà cứ như cha con người rừng Hồ Văn Thanh và Hồ Văn Lang dân tộc Cor - Quảng Ngãi; chứ đi vài nơi ở cùng xứ này thấy có những người hiện đại mà cuộc sống còn tệ hơn ở rừng. Chuyến đi miền Trung lần này, đích đến của tui là Trường tiểu học Ba Khâm - Huyện Ba Tơ (Quảng Ngãi). Trên quốc lộ I từ miền Nam ra, chạy luốt qua Sa Huỳnh ngang tới ngã 3 Thạch Trụ thuộc H.Đức Phổ, Quảng Ngãi - Từ đó lên Ba Khâm khoảng 12 km. Nhưng mùa khô đi xe phải mất hai tiếng đồng hồ, còn mùa mưa thì phải chống gậy đi bộ 3,4 tiếng. Có một đoạn 7km gần lên Ba Khâm đường rất lầy lội, do mưa lũ và xe ôtô chở gỗ keo tàn phá, đi lại cực khó.

Ba Khâm là một trong 18 xã của huyện miền núi Ba Tơ có đông người H'Rê cư trú, nguồn sống chủ yếu là trồng lúa khô, trồng mì và lượm củi. Nơi này cách mặt nước biển 700m, nước sinh hoạt rất khó khăn; nhiều nơi còn phải uống nước ruộng.

Trường tiểu học Ba Khâm xây dựng từ 1999, nhằm xóa mù cho cư dân quanh vùng. Hiện có 170 em đang theo học với 17 thầy cô dưới huyện lên bám trụ dạy.

Trường có 8 phòng học, nhưng 3 phòng phải trưng dụng để làm phòng giáo vụ, thư viện và phòng tin học. Kể từ lúc xây dựng đến nay hầu như không có được sự hỗ trợ nào từ các cấp chính quyền nhà nước. Trường không có tường rào, cổng ngõ để đặt cái bảng tên; cả giếng và nhà vệ sinh cũng không. Trong suốt 14 năm như vậy, thầy trò muốn ỉa đái giề cũng phải chạy ra ngoài rừng phía sau trường. Nước dùng thì xài chung với đồng bào - một cái giếng có chừng nửa mét nước được ủy ban huyện đào tặng cho dân, cách trường 500m. Tự dưng nhớ tới vụ 600 triệu cho mấy cái nhà vệ sinh ở thành phố Quảng Ngãi ghê nha mợi!

Nhưng gây kinh hoàng nhất là một căn nhà nằm ngay góc trường, nơi dùng làm bếp và chỗ ngủ cho giáo viên. Nhiều em học sinh ở xa tới nội trú cũng ở ké đây, trai gái gì đều chui rúc chung trong chiếc sạp lát tre nứa - tui thiệt không biết dùng câu chữ nào để mô tả, vì trông giống một ổ chó hơn là nơi ngủ của người. Nói phải tội, chó thành phố nhiều con ở sang gấp vạn lần! Suy nghĩ xem, các giáo viên nào sẽ sống được ở đây và lấy lửa từ đâu để nuôi dưỡng nghề; ngoài lòng tận tụy và tình yêu với những đứa nhỏ nghèo khó quanh vùng!? Những đứa trẻ lớn lên ra sao ở nơi tăm tối đó!?

Ở tỉnh/ thành thị còn xã hội hóa, nhà trường và nhân dân cùng làm; chứ nơi cái nghèo treo đầu bếp quanh năm thì chỉ lo cái ăn, còn cái học có cũng được không cũng chả sao; tiền đâu mà đóng. Hàng năm, thầy cô đều trích lương (chừng 4,5 đến 5 triệu đồng/tổng thu nhập hàng tháng); để mua sách vở giấy bút cho chừng đó học sinh. Mà chuyện oái oăm vầy nè, phải xin ý kiến của ủy ban xã rùi mới được mua cho nha!

Trường phổ thông cơ sở Ba Khâm cách trường tiểu học 1km, nhưng học hết cấp 2 muốn học nữa phải lên huyện 30km. Hầu hết con em trong xã chỉ học tới đó.

Có một chuyện mà mấy cô chú giáo viên trong trường chậc lưỡi mãi. Số là lúc ồn ào nhật ký cách mạng của cô Đặng Thùy Trâm, có nhiều tổ chức xã hội, rồi báo Tuổi Trẻ nữa... xúm về cho tiền, làm bệnh viện... Đích thực, nơi cô Trâm hoạt động là ở thôn Đầm Ram, thuộc xã Ba Khâm gần nơi này; nhưng huyện Đức Phổ đã nhanh chân...xí phần mất. Ba Khâm vẫn chỉ là một xã nhỏ li ti trên bản đồ Quảng Ngãi, không ai hay biết. Tính gọi cho thằng bạn cũ đang làm bí thư tỉnh ủy Quảng Ngãi kể nó nghe, nhưng nghĩ lại...thôi, để nó ngồi yên vị đó từ từ ra ngoài trung ương.

Lúc tặng quà cho mấy em xong ra về. Tui quay lưng lại, nhìn thấy tấm bảng treo rất to ngay giữa trường, trích lá thư nổi tiếng của Hồ Chí Minh gửi học sinh mà người VN ai cũng nằm lòng: "Non sông việt nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc việt nam có bước tới đài vinh quang sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ phần lớn ở công lao học tập của các cháu...". Muốn khóc mà ...xin lỗi, tui tự dưng đứng cười ha ha vì thấy hài quá!

- Trường Tiểu Học Ba Khâm (Ba Tơ - Quảng Ngãi)
(055).8500916
01657914085.

link: https://www.facebook...74099665&type=1